CBD w terapii uzależnień

Doczekaliśmy czasów, w których produkty zawierające CBD zyskują coraz większą popularność. Stoisko handlowe z wielkim konopnym liściem w przejściu podziemnym centralnej Warszawy raczej nikogo już nie dziwi. Rosnąca świadomość, że CBD to coś zupełnie innego niż “jakiś kolejny dopalacz czy narkotyk”, bardzo nas cieszy. Tym bardziej, że nie tylko nie jest substancją o szkodliwym działaniu, a wręcz pomocą w walce z takimi. Rola CBD w terapii uzależnień od różnego typu narkotyków, opioidów, alkoholu czy papierosów jest tematem coraz liczniejszych badań. I tego artykułu.

Kannabidiol (CBD) jest składnikiem konopi, jednak nie ma właściwości psychoaktywnych i nie uzależnia. Oferuje za to szerokie, pozytywne działanie na ludzki organizm, co czyni go atrakcyjnym kandydatem do pełnienia roli środka terapeutycznego. 

Jak CBD wpływa na uzależnienie?

Naukowcy skupili swoje wysiłki na zbadaniu potencjału CBD w kontrolowaniu zachcianek związanych z nadużywaniem szkodliwych substancji. W związku z tym, w ostatnim czasie stosowanie CBD w terapii uzależnień zyskało wiele uwagi. Dotychczasowa literatura badawcza koncentruje się na potencjale farmakoterapeutycznym CBD pod względem jego znaczenia w zapobieganiu powrotom do używek. Uważa się, że CBD jest skuteczne w zwalczaniu stanów ryzyka nawrotu zażywania narkotyków, poprzez zmniejszanie lęku i stresu związanego z sygnałami narkotykowymi. Pośredniczą też w działaniu przeciwdepresyjnym. Ponadto CBD ma wpływ na obwody mózgowe, które są odpowiedzialne za głód narkotykowy, oraz stres i zachowania z nim związane.

Pomimo szeroko zakrojonych badań w wielu instytucjach na całym świecie, dokładny mechanizm działania CBD nie jest jeszcze poznany w stu procentach. Wiadomo jednak, że ma zdolność wiązania się z receptorami w mózgu i wpływ na układ endokannabinoidowy. Ten z kolei (więcej tu) posiada receptory w całym mózgu i ciele. Odpowiada m.in. za regulację nastroju, apetytu, pamięci i odczuwania bólu. CBD wiąże się z receptorami serotoniny i adenozyny, które wpływają na odczuwanie bólu i stany zapalne. W przeciwieństwie do THC, samo CBD nie przyczepia się do receptorów CB1 i CB2 w mózgu, co (w uproszczeniu) nie wywołuje poczucia odmiennych stanów świadomości. 

Stosowanie CBD w rozwoju nowych metod leczenia uzależnień wzbudziły zainteresowanie badaczy skupionych na poszukiwaniu rozwiązań terapeutycznych dla uzależnienia od narkotyków, alkoholu i ewentualnych nawrotów. Pod uwagę brane są przede wszystkim neurofarmakologiczne i behawioralne skutki przyjmowania CBD oraz jego wpływ na układy kontrolujące mechanizm uzależnienia.

Przykład badania

Niedawne badanie opublikowane w American Journal of Psychiatry, pod kierownictwem Yasmin Hurd, pokazało zdolność CBD do zmniejszania głodu u osób uzależnionych od heroiny. W badaniu wzięły udział 42 osoby z historią nadużywania heroiny, które próbowały zapobiec nawrotom. W ramach eksperymentu uczestnikom pokazano dwa rodzaje filmów: neutralne, przedstawiające sceny przyrodnicze oraz filmy pokazujące sygnały związane z narkotykami. Ich celem było wywołanie głodu narkotykowego. Uczestnicy zostali podzieleni na trzy grupy: osoby, które zażyły ​​400 mg CBD, osoby, które zażyły ​​800 mg CBD oraz grupa placebo. Badania prowadzono przez trzy kolejne dni. Eksperyment był podwójnie ślepy, co oznacza, że ​​ani badacze, ani uczestnicy nie byli świadomi, do jakich warunków zostali przypisani podczas eksperymentu.

Uczestnicy doświadczyli większego głodu po obejrzeniu filmów związanych z heroiną w porównaniu z neutralnymi filmami, zgodnie z oczekiwaniami. Jednak uczestnicy, którzy brali CBD terapeutycznie, zgłaszali mniejszy apetyt na narkotyki niż osoby z grupy placebo, po ekspozycji na bodźce związane z narkotykami. Wyniki wskazują również na redukcję lęku, a także zmniejszenie częstości akcji serca i kortyzolu, czyli tzw. „hormonu stresu”. Efekty interwencji były widoczne już po godzinie od podania CBD i utrzymywały się nawet do tygodnia po interwencji.

CBD a palenie papierosów

Zrozumienie, na czym polega mechanizm uzależnienia i syndrom odstawienia jest kluczowym dla zrozumienia, w jaki sposób jednym z rozwiązań problemu może być CBD. Tutaj, oprócz fizycznego nałogu, mamy do czynienia z nawykowym charakterem palenia tytoniu. Im bardziej zakorzeniony w ludzkim mózgu jest dany nawyk, tym trudniej jest się go pozbyć.

Przykład badania, które dotyczyło palaczy, którzy chcieli rzucić palenie:
przeprowadzone zostało przez brytyjską Beckley Foundation na 24 ochotnikach. Każdy palacz otrzymał inhalator z CBD lub wkładem CBD do wapowania placebo. Za każdym razem, gdy uczestnik palący odczuwał chęć zapalenia, zamiast tego używał inhalatorów. W trakcie tygodniowego badania grupa CBD zmniejszyła liczbę wypalanych papierosów o około 40 procent. Z kolei grupa placebo w badaniu nie wykazała znaczącego zmniejszenia liczby wypalanych papierosów.

W artykule będącym wynikiem badania naukowcy przedstawili potencjalny powód, dla którego CBD pomogło zmniejszyć spożycie papierosów. Teoria naukowców zakłada, że ​​CBD działa jako słaby odwrotny agonista receptorów CB1 w mózgu. Dodatkowo CBD jest silnym inhibitorem FAAH – enzymu, który rozkłada cząsteczkę anandamidu „błogość”. W rezultacie interakcje CBD z receptorami CB1 mogą spowodować zmniejszenie wzmacniających właściwości nikotyny. 

Ponadto CBD wykazuje właściwości relaksujące, zmniejszające stres i lęk, które mogą się pojawić w wyniku odstawienia tytoniu. Poza tym palenie suszu konopnego pozwala zatrzymać niektórym palaczom często niezbędny nawyk trzymania czegoś między palcami i puszczania tzw. “dymka” – w tym przypadku dużo mniej zagrażającego ludzkiemu zdrowiu. Znawcy tematu spekulują, że jeżeli waporyzacja konopi stanie się w przyszłości powszechna, następne pokolenia użytkowników konopi mogą nigdy nie być narażone na nikotynę lub tytoń. To bardzo optymistyczny, ale przyjemny scenariusz.

CBD nie uzależnia!

CBD może stanowić potencjalnie alternatywny sposób zwalczania uzależnienia od narkotyków i innych substancji, bez powodowania dalszego uzależnienia (w tym przypadku od CBD właśnie). Chociaż jest obiecującym kandydatem do leczenia uzależnienia od narkotyków, alkoholu, papierosów czy opioidów, w chwili obecnej należy przeprowadzać dalsze badania. Tylko wtedy będzie można w stu procentach bezpiecznie stosować CBD w roli wsparcia w walce ludzi z uzależnieniami od wyniszczających ich substancji. 

Wszystkie powyższe informacje w żadnym przypadku nie stanowią porady o jakimkolwiek charakterze. Aby otrzymać właściwą poradę medyczną, należy dokonać stosownej konsultacji z lekarzem, profesjonalnym terapeutą lub innym usługodawcą świadczeń zdrowotnych.

Teksty źródłowe:

1. Can CBD be Used to Treat Drug Addiction?
2. Gonzales-Cuevas et al. (2018). Unique treatment potential of cannabidiol for the prevention of relapse to drug use: preclinical proof of principle.
3. Cannabidiol reduces cigarette consumption in tobacco smokers.
4. Dysregulation of cannabinoid CB1 receptor and associated signaling networks in brains of cocaine addicts.
5. Transdermal delivery of cannabidiol attenuates binge alcohol-induced neurodegeneration in a rodent model of an alcohol use disorder
6. Cannabidiol for the treatment of cannabis withdrawal syndrome
7. Cannabidiol for the Reduction of Cue-Induced Craving and Anxiety in Drug-Abstinent Individuals With Heroin Use Disorder
8. Cannabidiol reverses attentional bias to cigarette cues in a human experimental model of tobacco withdrawal
9. The effects of cannabidiol on impulsivity and memory during abstinence in cigarette dependent smokers
10. Cannabidiol for the treatment of cannabis withdrawal syndrome